24/4/1915
ξεκινά η πρώτη γενοκτονία του 20ου αιώνα
οι Τούρκοι δολοφονούν και εκπατρίζουν 1.500.000 Αρμένιους
η αρχή για τις επόμενες γενοκτονίες έγινε...
Με αυτό το σύνθημα οι Καταλανοί γιορτάζουν στις 23 Απριλίου (ανήμερα του Αγίου Γεωργίου) την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου
Φέτος δεν ξέρω πως θα γιορταστεί αυτή η μέρα στη Βαρκελώνη (διαδικτυακά;)
Η "λεωφόρος Λα Ράπλα" θα είναι άδεια;
Πόσο σημαντικό ήταν ένα βιβλίο τις τελευταίες εβδομάδες
ένα βιβλίο μας κρατάει πάντα παρέα (παντού)
Υπομονή
Όλα θα πάνε καλά
Τετάρτη 22 Απριλίου 2020
41η Μέρα
Ζούμε μια “άνοιξη” του αυταρχισμού στον κόσμο μας; Η πανδημία του νέου κορωνοϊού, η οποία οδήγησε σε μια άνευ προηγουμένου επιβολή καραντίνας κι ενός γενικευμένου lockdown, που επηρεάζει για την ώρα 4 δισεκατομμύρια ανθρώπους, δηλαδή πάνω από τον μισό παγκόσμιο πληθυσμό, αποτελεί “βούτυρο στο ψωμί” του αυταρχισμού. Αυτή η ζοφερή κατάσταση έκτακτης ανάγκης αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία σε κάθε λογής αυταρχικά καθεστώτα, ακόμη και σε εκείνα με “δημοκρατικά κελύφη”, να επιβάλλουν μέτρα ελέγχου και καταστολής, στην ουσία το αστυνομικό κράτος που ονειρευόντουσαν. Σε αυτόν τον τομέα η εφευρετικότητά τους είναι ανεξάντλητη, όπως παρουσιάστηκε και στο άρθρο του David Gilbert “Τα καθεστώτα που χρησιμοποιούν τον κορωνοϊό για τον περιορισμό των ελευθεριών".
Η πανδημία είναι η δικαιολογία: στόχος είναι η Δημοκρατία
Μάλιστα, τι όμορφη μέρα που έπεσε το σαρανταήμερο καραντίνας
για να μην ξεχνάμε
ΠΟΤΕ ΠΙΑ
ΟΥΤΕ ΧΟΥΝΤΑ
ΟΥΤΕ ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ
Δευτέρα 20 Απριλίου 2020
39η Μέρα
Μεγάλη Εβδομάδα
Κάθε χρόνο
αυτή η εβδομάδα ήταν τόσο διαφορετική, είχε μια γλυκειά αναμονή και την
περίμενα.
Την Μεγάλη
Δευτέρα μια κουζίνα σε πλήρη αναστάτωση, η μαμά
και οι αδελφές της με σηκωμένα τα μανίκια, με πεντακάθαρα χέρια να
ζυμώνουν τα πασχαλινά κουλουράκια. Κι εμείς τα κοριτσόπουλα να περιμένουμε την
στιγμή που θα αρχίσουμε να πλάθουμε τη ζύμη, σχήματα στρογγυλά, πλεξούδες και
μετά το άλειμμα με τον κρόκο του αυγού και η ζάχαρη. Οι λαμαρίνες να
πηγαινοέρχονται στο φούρνο της γειτονιάς και η μυρωδιά του φρεσκοψημένου να σε
λιγώνει. Τα απογεύματα αργά μόλις χτυπούσε η καμπάνα του κοντινού ναού, φεύγαμε
τα κορίτσια για τη λειτουργία. Αυτή η μυρωδιά από τις ανθισμένες νερατζιές στον
προαύλιο χώρο του ναού, υπάρχει ακόμα και σήμερα.
Όμορφα και απλά περνούσαν οι υπόλοιπες μέρες
με βόλτες με τα ποδήλατα στην παραλία και αν οι θερμοκρασίες ήταν υψηλές και το
πρώτο μπάνιο της χρονιάς.
Hθεία
κοινωνία νωρίς το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης και η συγκίνηση την ίδια βραδιά, κι αυτή υπάρχει ακόμα και σήμερα. Την ώρα της
περιφοράς του Εσταυρωμένου, η κατάνυξη.
Η πένθιμη
καμπάνα κατά τη διάρκεια όλης της επόμενης μέρας, Μεγάλη Παρασκευή. Τα αρώματα
από τις ανθισμένες πασχαλιές και τις βιολέτες, που τα αναζητώ σήμερα. Η
νηστίσιμη μαμαδίστικη σούπα χωρίς λάδι με ρύζι και φρέσκια ντομάτα που ποτέ δεν
κατορθώσαμε να την κάνουμε ίδια ούτε η αδελφή μου ούτε κι εγώ. Ντυμένες με τα «καλά»
μας ρούχα, τα καινούρια παπούτσια πηγαίναμε στις εκκλησίες της πόλης να
ασπαστούμε τον Επιτάφιο και για να δούμε το στόλισμα και να συγκρίνουμε μετά
ποιός ήταν ο ομορφότερος. Το ράδιο ανοικτό στη λειτουργία κι ο μπαμπάς μόλις
ακουγόταν το «αι γενεαί πάσαι» μας έλεγε
«τώρα να πάτε», πέρναμε τα χάρτινα φαναράκια και πηγαίναμε στην περιφορά του
Επιταφίου.
Το Μεγάλο Σάββατο ο μπαμπάς, αρχηγός, να δίνει
εντολές αλλά και να γυαλίζει τις σούβλες μαζί με τους θείους και οι γυναίκες να
καθαρίζουν αντεριές για το κοκορέτσι και να βάφουν τα κόκκινα αυγά. Από το πρωί
άρχιζαν οι ετοιμασίες και τελείωναν αργά το απόγευμα. Η Ανάσταση, οι χαρμόσυνες
καμπάνες και τα βαρελότα, τα βεγγαλικά, τα δυναμιτάκια. Το αναστάσιμο τραπέζι
με την αυγοκομμένη κοτόσουπα, το τσούγκρισμα των κόκκινων αυγών.
«Χριστός
Ανέστη» - «Αληθώς Ανέστη».
Το ξύπνημα
της Κυριακής του Πάσχα από τα βαρελότα, η τσίκνα που σκέπαζε όλη την πόλη και
τα τραγούδια. Το σούβλισμα, χειροκίνητο δεν είχαν βρεθεί ακόμα τα μοτεράκια, με
την σειρά και να τσακωνόμαστε ποιός θα καθίσει να γυρίσει τη σούβλα. Οι γεύσεις
από το κοκορέτσι και το ψητό αρνί, το πασχαλινό ψωμί που ήταν τόσο διαφορετικό
από τα καθημερινά και οι σαλάτες από τα φρέσκα μαρούλια του περιβολιού. Οι
ανθισμένες πορτοκαλιές και λεμονιές και νερατζιές και καταγάλανος ουρανός και
ήλιος. Πασχαλιά.
Ζωντανές αναμνήσεις, γλυκιές που σου αφήνουν
μια πίκρα σα γλυκό του κουταλιού νερατζάκι.
Φέτος
όλα είναι διαφορετικά, το ξέρουμε και
δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς. Η ζωή μας άλλαξε από έναν, όχι όποιον κι όποιον
ιό, από έναν ιό που φοράει κορώνα, καλά έκανα που σε όλη μου τη ζωή δεν πήγαινε
με τίποτα τους βασιλιάδες και τις βασίλισσες τους. Μοναχική Πασχαλιά. Ίσως να
αφήσουν τις καμπάνες να χτυπήσουν
πένθιμα την Μεγάλη Παρασκευή και χαρμόσυνα τη νύχτα της Ανάστασης. Ή
μήπως μεταδίδουν τον ιό και οι καμπάνες; Η σκέψη φευγάτη σε δύο αγαπημένες
περιοχές, που τι περίεργο επλήγησαν και οι δύο περισσότερο, Ιταλία και
Καστοριά.
Ο επικίνδυνος Τζόκερ της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής
ο ακροδεξιός πρόεδρος της Βραζιλίας
το όνομα του
Ζαίρ Μπολσονάρο
Αμετανόητος και ανεπίδεκτος ο πρόεδρος της Βραζιλίας
Ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζαΐρ Μπολσονάρο, αγνοώντας για μια ακόμη φορά τις συστάσεις των ειδικών γιατρών, του ΠΟΥ και του δικού του υπουργού Υγείας, που τονίζουν ότι ο κόσμος πρέπει να παραμείνει στα σπίτια του, κάλεσε τους Βραζιλιάνους να «στρωθούν στη δουλειά».
Αν και απέφυγε αυτή τη φορά να χαρακτηρίσει τον Covid-19 «γριπούλα», υποστήριξε δε ότι όσο ο κόσμος δεν εργάζεται, τόσο αυξάνονται η φτώχεια, η πείνα, η δυστυχία, ακόμη και οι θάνατοι.
από την εφημερίδα των Συντακτών 9/4/2020
Το Ρίο όπως δεν θα το ξαναδούμε (ελπίζω)
ΜΕΝΟΥΜΕ ΣΠΙΤΙ
Τετάρτη 8 Απριλίου 2020
27η Μέρα
Τρελάθηκαν όλοι χτες με την ροζ υπερπανσέληνο
η φωτο από Ιταλία μεριά
εδώ είχε σύννεφα αλλά την είδα ανάμεσα τους
Είδαμε ήλιο επιτέλους μετά από πέντε μέρες
ο αέρας του δίνει και καταλαβαίνει
Ένας φίλος από Βέλγιο μεριά αυτός
μου γράφει έχει 23ο εδώ
πάει και ο καιρός τον χάσαμε
θα πάσχει από κορωνοϊό
θα πάνε όλα καλά (ελπίζω)
Τρίτη 7 Απριλίου 2020
25η και 26η Μέρα
Μία βλάβη χτες στη τηλεφωνική γραμμή μου
χωρίς ίντερνετ για μία μέρα
πήρε εκδίκηση η τηλεόραση
ο καιρός τρελάθηκε, τέταρτη μέρα βρέχει και φυσάει
πολύ κρύο
μάλλον θα μπερδεύτηκε, κάπου αλλού θα ήταν να πάει
Κάποιος λέει ότι η κορύφωση θα γίνει την τάδε μέρα (2
Απριλίου)Γκονσάλο Μ. Ταβάρες*
Κάποιος λέει ότι η κορύφωση θα γίνει την τάδε μέρα.
Οι
νόμοι της φυσικής και της ταχύτητας των υλικών εφαρμόζονται στη βιολογία.
Ομοιόμορφα
επιταχυνόμενη κίνηση του κακού.
Αλλά το κακό δεν είναι σαν το καλό.
Το
καλό είναι προβλέψιμο.
Η κακό
δεν είναι προβλέψιμο.
Αυτό
σίγουρα.
Μιλούν για την κορύφωση της επιδημίας σαν να ήταν η κορυφή
ενός βουνού.
Με τον
χρόνο οι αριθμοί μεταμορφώνονται σε γραμμές και οι γραμμές μεταμορφώνονται σε
βουνά.
Ψηλά
βουνά, χαμηλά βουνά.
Λένε
να ισοπεδωθεί το κακό βουνό, το βουνό της πανούκλας.
Ένα
βουνό ζωντανό σχηματίζεται μπροστά στα μάτια μας.
Η κάθε
μέρα συνεισφέρει στο τελικό σχήμα του βουνού.
Φαντάζομαι
κάποιον να αναρριχάται στο βουνό της πανούκλας.
Ένα
ψεύτικο βουνό, δεν υπάρχει στον χώρο όπως τα άλλα.
Υπάρχει
στον χρόνο.
Βουνό σαρωμένο: απ’ τον θάνατο, ιατρική ή απομόνωση.
Να
ισοπεδωθεί το βουνό.
Να
χτυπηθεί κατακέφαλα το κακό βουνό μέχρι να γίνει μικρό και σχεδόν ακίνδυνο ή
ακόμη αδρανές.
Λέει ο
Ρομπέρτο, ένα αγόρι.
Να
μεταμορφωθεί το βουνό σε χαλί.
Να το
πάμε στον ήλιο, μακριά απ’ τους ανθρώπους.
«Θα κάνουμε επανάσταση στη φυλακή – λέει μια ομάδα
φυλακισμένων μαθαίνοντας ότι ένας σωφρονιστικός υπάλληλος έχει μολυνθεί».
«Είμαι
καλά μέσα στα όρια της αγωνίας μου», είπε, «με γαλήνη» ένας φίλος ενός
Βραζιλιάνου φίλου.
Ένας
Αγκολάνος φίλος συνιστά για το σπίτι, υπομονή και έλαιο κάνναβης.
Ένας
παλιός Πρόεδρος της Δημοκρατίας λέει: «εμείς, οι γέροι, θα δώσουμε πρώτοι το
παράδειγμα.»
Λέει:
«αν χρειαστεί, θα προσφέρουμε τον αναπνευστήρα μας στον άντρα που έχει γυναίκα
και παιδιά».
Οι
γέροι διδάσκουν τους νεότερους να περπατούν.
«Υπάρχουν περισσότεροι από ένα εκατομμύριο μολυσμένοι σε
όλον τον κόσμο.»
Πάντα
υπήρχαν ηλίθιοι διαγωνισμοί.
Αγώνες
δρόμου με δεμένα μάτια.
Στις 5
Σεπτεμβρίου του 1952, στο Λόουτον, Έσσεξ, Αγγλία, για παράδειγμα.
Ο
Γκράχαμ Χένρι Σάλμον έτρεξε εκατό μέτρα σε 11,4 δευτερόλεπτα με δεμένα μάτια.
Να
προσπαθήσει κανείς να τρέξει όσο πιο γρήγορα, αλλά με δεμένα τα μάτια.
Εδώ
βρισκόμαστε. Ταχύτητα και τυφλότητα.
Να
γίνει τουλάχιστον μια τρύπα στο πανί.
Να βλέπει κανείς απ’ το ένα μάτι, να βλέπει ένα
κομμάτι, να καταλαβαίνει ένα κομμάτι.
Νεκροί
στην Ισπανία, στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Ιταλία: η τρομάρα γίνεται
τρομακτική∙ το τρομακτικό, συνήθεια.
Στο
σπίτι, φοβερή όρεξη.
Είμαστε
ένα στομάχι και δυο μάτια.
Μια
γριά κυρία παίρνει την σούπα και το φαγητό που της δίνει ένας γενναιόδωρος
κύριος με μια μάσκα στο πρόσωπο και κίτρινο γιλέκο.
Μοιάζει
με ατύχημα. Παντού κίτρινα γιλέκα.
Ένα γενικό ατύχημα, αλλά δεν εντοπίζεται σε κανένα σημείο
της πόλης.
Μια
γιγάντια πρόσκρουση αλλά χωρίς πρόσκρουση, χωρίς λαμαρίνες, χωρίς ύλη.
Η
κυκλοφορία σταμάτησε, εξαερώθηκε.
Τα
αυτοκίνητα έχουν μαζευτεί – σαν ζώα που απ’ τον φόβο του κυκλώνα κατέφυγαν στα
καβούκια τους.
Η τιμή
της βενζίνης πέφτει, τι καλοί που είναι.
Λιγότερο
από μια βδομάδα πριν, οι Ηνωμένες Πολιτείες έκαναν δοκιμή ενός υπερηχητικού
πυραύλου, πιο γρήγορου από την ταχύτητα του ήχου.
Ο ήχος
είναι πια πολύ αργός για τον 21ο αιώνα.
Η ταχύτητα του ήχου είναι αργή στις μέρες της πανούκλας.
Είναι
δύσκολο να φτάσει ο ήχος σε κάποιον που μπορεί να σε σώσει.
Δοκίμασε
να φωνάξεις αν χρειάζεσαι βοήθεια.
Στη Βραζιλία,
στο Μπέλο Οριζόντε, η στρατιωτική αστυνομία που κάποιες φορές τρομάζει, όχι
μόνο τους εγκληματίες, ειδοποιεί με μεγάφωνο πως οι άνθρωποι πρέπει να
μαζευτούν στο σπίτι.
«Προσοχή,
πολίτη, εδώ στρατιωτική αστυνομία. Πήγαινε σπίτι σου.»
Σκέφτομαι,
ξαφνικά, όρνια.
Ένα
έργο του Ζουάο Ονόφρε κινηματογραφεί ένα όρνιο σε μια αίθουσα.
Το όρνιο έχει αποπροσανατολιστεί γιατί θέλει να φάει και δεν
έχει τροφή.
Είναι
όλα σκληρά, τίποτα δεν είναι μαλακό ούτε φαγώσιμο.
Λαμβάνω
ένα sms.
«Πάρτε
το Πλάνο Υγείας τάδε και χρησιμοποιήστε αμέσως ιατρικές βιντεο-επισκέψεις χωρίς
να βγείτε από το σπίτι. Μπορείτε επίσης να κάνετε το τεστ Covid-19. Μάθετε +
στο λινκ».
Το
όρνιο προσανατολίστηκε ξανά και θέλει να φάει.
Ο
«αέρας έχει παντού αγωγούς»
«και
φτάνουν εδώ οι ψίθυροι του χρήματος», Μιγκέλ Καρντόζο.
Αγγλία:
μιλούν για πρόστιμα σε όποιον βγει να αγοράσει βαφή μαλλιών.
Ανοίγω ένα σάιτ.-
Λέει
αμέσως: relax with Mozart.
Δεν
ήμουν αγχωμένος.
Πρέπει
να κλείσουμε το όρνιο σε μια αίθουσα.
Να του
δίνουμε μόνο σκληρά πράγματα να δαγκώνει.
Να
κλείσουμε την πόρτα απ’ έξω και να βγούμε, επιτέλους.
Μετάφραση από τα πορτογαλικά: Αθηνά Ψυλλιά
*Ο
Γκονσάλο Μ. Ταβάρες είναι Πορτογάλος συγγραφέας και γράφει το Ημερολόγιο της
Πανούκλας καθημερινά από τις 23 Μαρτίου για την εφημερίδα Expresso.
**Η
Αθηνά Ψυλλιά που έκανε τη μετάφραση είναι ψυχολόγος και μεταφράστρια
λογοτεχνίας από τα πορτογαλικά και συνεργάζεται με τον Γκονσάλο Μ. Ταβάρες από
το 2011.
Σημείωση efsyn.gr: Τα κείμενα του Γκονσάλο Μ.Ταβάρες
από την εφημερίδα Expresso θα
αναδημοσιεύονται σε καθημερινή βάση από την ιστοσελίδα μας, κατόπιν συμφωνίας
μαζί του.
